Literatuurgeschiedenis

In dit college wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste perioden in de Europese literatuurgeschiedenis aan de hand van acht thema's. Deze thema's spelen in bepaalde perioden een centrale rol in de Europese literatuur, maar zij kennen ook een voorgeschiedenis en een nawerking. Zo schakelt Joep Leerssen bij een thema als natuurgevoel moeiteloos over van de Romantiek terug naar de Klassieke Oudheid en door naar de jaren zestig van de 20ste eeuw. De gekozen thema's zijn: avontuur, zuiverheid en vrouwendicht, historisch besef, classicisme en satire, natuurgevoel, realisme, vormdoorbreking, modernisme en postmoderne ironie.InhoudsopgaveCD 1: Zonder vrees of blaam: heldhaftigheid, ridderlijkheid en zuiverheid in en om de Middeleeuwen. Deel één.Hoofdstuk 1: Inleiding: literatuur als cultureel geheugenHoofdstuk 2: Avonturen, epiek en verhalenHoofdstuk 3: Helden, krijgers en ruwe bonkenCD 2: Zonder vrees of blaam: heldhaftigheid, ridderlijkheid en zuiverheid in en om de Middeleeuwen. Deel twee.Hoofdstuk 4: Zelfbeheersing en ridderlijkheidHoofdstuk 5: Hoofse liefde en zuivere maagdenHoofdstuk 6: Het doorzingen van de MiddeleeuwenCD 3: De macht van de pen: Renaissance en Verlichting. Deel één.Hoofdstuk 7: Wat we verstaan onder “Renaissance” en “Verlichting”Hoofdstuk 8: De herontdekking van TacitusHoofdstuk 9: Literatuur als ordening: neo-Aristoteliaanse poëtica en classicismeCD 4: De macht van de pen: Renaissance en Verlichting. Deel twee.Hoofdstuk 10: Literaire controversesHoofdstuk 11: De schrijver als geweten van de samenlevingHoofdstuk 12: Latere voorbeelden van maatschappijkritiekCD 5: Romantiek en realiteit: de negentiende eeuw. Deel één.Hoofdstuk 13: Wat we verstaan onder “Romantiek” en “Realisme”Hoofdstuk 14: Terug naar de NatuurHoofdstuk 15: Postromantisch natuurgevoelCD 6: Romantiek en realiteit: de negentiende eeuw. Deel twee.Hoofdstuk 16: De roman en de onverkwikkelijkheden van het moderne levenHoofdstuk 17: Realisme als normdoorbrekingHoofdstuk 18: Realisme als melodramaCD 7: Modern, moderner, postmodernst: de twintigste eeuw. Deel één.Hoofdstuk 19: Twee soorten modernismeHoofdstuk 20: “Een systematische ontregeling van alles wat zin heeft”Hoofdstuk 21: Vormdoorbreking, en dan?CD 8: Modern, moderner, postmodernst: de twintigste eeuw. Deel twee.Hoofdstuk 22: Spel en spelen met spelregels: Het verhaal valt uit zijn rolHoofdstuk 23: Intertekstualiteit: de tekst en de resonantieHoofdstuk 24: Spel, ernst en de tentakels van het verhaalOver de sprekerProf. dr. Joep Leerssen is hoogleraar Moderne Europese Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde in binnen- en buitenland talloze artikelen en boeken over nationale stereotypen en over het verband tussen literatuur, historisch besef en nationalisme. In 2006 verscheen van zijn hand De bronnen van het vaderland, over taal, literatuur en de afbakening van Nederland in de periode 1806 - 1890. Joep Leerssen is lid van de KNAW en een van de winnaars van de Spinozaprijs 2008