De metamorfose van Nederland

Diepgaande analyse van het politiek en cultureel moderniseringsproces in de 18e en 19e eeuw

Tussen 1750 en 1850 onderging Nederland een grote metamorfose: het Ancien Régime van de Republiek maakte plaats voor een eenheidsstaat, die na de constitutionele revolutie van Thorbecke in 1848 zijn definitieve vorm bereikte. Vanaf het midden van de jaren 1860 nam de modernisering van Nederland op economisch, politiek en cultureel gebied een grote vlucht. Tegelijk begon toen het verzuilingsproces: de opdeling van Nederland in segmenten; een typisch Nederlandse vormgeving van de moderniteit, maar door Abraham Kuyper juist bedoeld om die moderniteit naar de inhoud tegen te werken.

In dit boek wordt dit veranderingsproces diepgaand geanalyseerd en het voorstel gedaan de geschiedenis van Nederland anders te periodiseren dan gebruikelijk door het een eigen, zelfstandige plaats te geven. Het transitietijdvak 1750-1850 begon met de ‘vernederlandsing’ van de Verlichting na 1750. Daarna krijgt de politieke reconstructiefase van patriotten en Bataven (1780-1800) de centrale plaats die haar toekomt, gevolgd door een decennialange speurtocht naar het ‘ware midden’ tussen vernieuwing en behoud.
Steeds wordt ruim aandacht geschonken aan vaderlands gevoel, patriottisme of nationalisme als een cruciale variabele die veranderingen zowel kon stimuleren (zoals in de patriottentijd), politieke tegenstellingen juist toedekte (vanaf 1800) of hervorming tegenhield (zoals in 1830), om aan het eind van de 19de eeuw een opvallend optimistisch fin-de-siècle gevoel te schragen.

Klik op "PDF" en download de inhoudsopgave