Open 22 Transparantie

Dit nummer van Open onderzoekt, met WikiLeaks als speciaal geval, hoe in onze huidige samenleving transparantie en geheim zich tot elkaar en tot het publiek en het publieke verhouden. Er wordt onder meer ingegaan op de intrinsieke band van het publieke met het geheime, op het politieke potentieel van transparantie en transparantie als fetisj, en op het ideaal van vrije informatiestromen versus de strijd om informatie. WikiLeaks is geen op zichzelf staand fenomeen. De klokkenluiderssite drukt het groeiende publieke verlangen uit naar openheid en transparantie van de staat, bedrijven en bestuurders. Het is een eis van openbaarheid die mede voortvloeit uit het stijgende aantal opzienbarende sociale en politieke onthullingen. Terwijl men geheimhouding binnen de publieke sfeer vaak beschouwt als ontoelaatbaar en clandestien, wordt transparantie geassocieerd met democratie, participatie en toegankelijkheid. Werkt transparantie louter bevrijdend? Kan er niet evengoed een verhullende of controlerende werking van uitgaan? Zijn bepaalde vormen van transparantie juist geen manifestatie van de banaliteit van het hedendaagse spektakel, waarin het draait om pure zichtbaarheid en de productie van affecten? Welke rol spelen de media hierbij? Open is een cahier waarin vanuit een cultureel perspectief gereflecteerd wordt op de hedendaagse publieke ruimte.