Koloniale geschiedenis

In de afgelopen 500 jaar is met schokken en stoten de basis gelegd voor de wereldeconomie zoals we die nu kennen. Tegenwoordig zijn alle landen van de wereld in meer of mindere mate economisch en politiek met elkaar verbonden. Tot het begin van de twintigste eeuw heeft de Europese expansie overzee binnen dit globaliseringsproces een hoofdrol vervuld.

In een serie van tien colleges belichten afwisselend Leonard Blussé en Piet Emmer hoe de koloniale geschiedenis van Nederland dient te worden begrepen tegen de achtergrond van de geschiedenis van Europa's expansie overzee en de wereldwijde interactie die als gevolg daarvan plaatsvond.

Deze uitgave is tot stand gekomen i.s.m. Studium Generale Leiden

Inhoud
Deel 1: West-Europa aan de vooravond van de expansie overzee
Hoofdstuk 1: Inleidende opmerkingen over de betekenis van de Europese expansie
Hoofdstuk 2: Van middeleeuwen naar renaissance
Hoofdstuk 3: Cap d'Asie: de maritieme handel in Noord- en Zuid-Europa

Deel 2: De Iberiërs en de expansie naar het westelijk halfrond
Hoofdstuk 4: Waarom Spanje en Portugal?
Hoofdstuk 5: De uitwisseling van mensen, dieren, planten en ziektes tussen Europa en de Nieuwe Wereld
Hoofdstuk 6: De eerste Nederlandse vaarten in het Atlantische gebied tot de oprichting van de West-Indische Compagnie in 1621

Deel 3: Portugal en de expansie naar het oostelijk halfrond
Hoofdstuk 7: De opkomst van een maritieme mogendheid
Hoofdstuk 8: De handelswereld van Moesson Azië
Hoofdstuk 9: Stichting, bloei en verval van de Estado da India

Deel 4: Het Caribische gebied, de WIC en de slavenhandel
Hoofdstuk 10: De Nederlandse koloniën in de Nieuwe Wereld: Nieuw-Nederland, Nederlands-Brazilië en de Antillen en Guyana's
Hoofdstuk 11: De zwakte van de WIC en de oprichting van de tweede WIC in 1674
Hoofdstuk 12: Migratie en slavenhandel naar de Nederlandse koloniën

Deel 5: De VOC in Azië: 1600-1800
Hoofdstuk 13: Institutionele vernieuwingen in de overzeese handel
Hoofdstuk 14: Het handelsnetwerk van de VOC in Azië
Hoofdstuk 15: Van zeemacht naar koloniale mogendheid

Deel 6: De West en de afschaffing van de slavernij
Hoofdstuk 16: De protesten tegen de slavenhandel en slavernij
Hoofdstuk 17: De dekolonisatie in Noord- en Zuid-Amerika en de slavenopstand in Saint-Domingue (Haïti)
Hoofdstuk 18: De afschaffing van de slavenhandel en de slavernij

Deel 7: Van wingewest tot ereschuld: Nederlands-Indië in de negentiende eeuw
Hoofdstuk 19: De exploitatie van een wingewest
Hoofdstuk 20: De liberale hervormingen: successen en uitwassen van de koloniale samenleving

Deel 8: Het moderne imperialisme
Hoofdstuk 21: De voorlopers van het moderne imperialisme en de scramble for Africa
Hoofdstuk 22: De theorievorming: Hobson, Marx, Schumpeter, de dependentistas, Gallagher/Robinson, Wallerstein en Hopkins
Hoofdstuk 23: Was er een Nederlands imperialisme?

Deel 9: De laat-koloniale staat, van ethische politiek tot wereldoorlog
Hoofdstuk 24: De ethische politiek
Hoofdstuk 25: De opkomst van de nationalistische beweging
Hoofdstuk 26: Het glazen huis: de nadagen van Nederlands-Indië

Deel 10: De dekolonisatie
Hoofdstuk 27: De dekolonisatie van handelsposten, plantagekolonies, vestigingskolonies en bestuurskolonies
Hoofdstuk 28: De dekolonisatieoorlogen: Nederlands-Indië, Vietnam, Algerije en zuidelijk Afrika
Hoofdstuk 29: Kolonialisme, neokolonialisme en de rijkdom van het Westen