Actieve burgers

In 1918 werd in Nederland het algemeen mannenkiesrecht ingevoerd, in 1919 gevolgd door het vrouwenkiesrecht. Maar met die kiesrechtuitbreiding was het vreemd gesteld. Een groot deel van de bevolking stond er onverschillig tegenover en de politieke partijen wensten kiesrechtuitbreiding slechts op zeer specifieke voorwaarden. Zo wilden de liberalen kiesrecht voor een beschaafd en verlicht volk, antirevolutionairen voor een christelijke natie, socialisten voor het proletariaat en de katholieken zagen er hoe dan ook weinig heil in. Kiesrecht voor de reëel bestaande Nederlandse burgerij, die koppig weigerde om zich in meerderheid naar een van deze ideaaltypen te voegen, was een andere zaak.

In Actieve burgers stelt Gert van Klinken de vraag waarom zich in Nederland een kiesrechtuitbreiding voltrok waarvoor het draagvlak zo gering was - niet alleen in de samenleving, maar ook in de politiek. Het antwoord zoekt hij door de ontwikkeling in de toenmalige kiesdistricten in beeld te brengen. Want zij waren het veld waarop de liberalen, socialisten, antirevolutionairen en katholieken hun polieke strijd uitvochten.